Doordat ik een frequente treinreiziger ben, ben ik erg geïnteresseerd geraakt in stations. Je brengt nogal wat tijd door op die plekken, door wachten, soms wel heel erg lang. Tijdens dat gedwongen wachten moet je jezelf bezig zien te houden met iets, en de middelen daartoe zijn zeer beperkt. Nee, ik doe niet mee met vegen over een mobieltje. Dat mezelf bezig houden kan variëren van meditatief kuieren, tot meditatief eten, koffie drinken, of zitten, als je geluk hebt, en rondkijken. Ik ben op deze meditatieve manier van zijn nooit verdwaald in de veelheid der dingen buiten mij, want ik ben en blijf dan gecenterd in mijzelf. Dat spaart heel veel energie, schept enorme rust in mogelijke reis-gekte van bijvoorbeeld uitgevallen treinen, verlate treinen, gedwongen wisselen van perrons, en meer, en brengt mij in een staat van enorm genieten. Een deel van het genieten is al begonnen met het goed voorbereiden van de reis, en vooral uitgerust op stap gaan.
Ik heb tijdens die wachttijden ook de stations zelf goed kunnen bekijken, niet alleen borden met vertrektijden, restaurantjes of toiletten. Er is, ook al lijkt dit vaak niet zo, goed over de bouw van stations nagedacht, ze moeten natuurlijk vooral efficiënt zijn, daarnaast, vooral aan de buitenkant, vooral fraai en moeten passen bij de omgeving. Meestal, zo blijkt, zijn er beroemde architecten voor gevraagd. Hierbij denk ik natuurlijk aan het centraal station van Amsterdam, ontworpen door Pierre Cuypers, en daarnaast het absoluut mooiste station van Nederland, dat van Haarlem, ontworpen in Art Nouveau stijl door P.J. Mouthaan. Het Utrechtse Hoog Catharijne is, wanneer je er bent, als station onzichtbaar vanwege de enorme, als chaos aanvoelende, stressige drukte, zowel binnen als buiten. De verwaarloosde, donkere, te kleine perrons zijn een domper op de reis. Het kan inmiddels veranderd zijn, ik ben er al lang niet meer geweest.
Hoe anders is het gemoderniseerde station van Luik “Liège-Guillemins“, ontworpen door de wereldberoemde Spaanse architect Santiago Calatrava. Maar goed, dit alles ter inleiding van een verhaal over een rustig stationnetje ergens ver weg in Noorwegen.
De weg naar Hol Stasjon
Een station dat niet meer in gebruik is, bovendien erg ver van de hoofdweg ligt, en daardoor totaal onzichtbaar en inmiddels vergeten, is het station (stasjon, spreek uit stasjoon) in Hol (spreek uit Hoel), gemeente Hol, Hol Kommune (Kommóene), in Noorwegen. Hol Kommune heeft een station in Geilo (Jéiloo), en niet ver daarvandaan ligt het station van de geemente Ål (Ol). Station Hol ligt daar ongeveer tussenin. Geilo is 25 kilometer van mij vandaan, en Ål eveneens. Station Hol is door de rare ligging, zoals ik al schreef, erg ver van de hoofdweg daardoor geen optie, die mij doet denken dat het jammer is dat dit station geen dienst meer doet. Ik kan me voorstellen dat vooral in de wintermaanden dit station een lastige plek was om te bereiken. Ook het openbaar vervoer met bussen is nu zoveel handiger met Geilo of Ål als bestemming. De weg naar dat voormalige station is bovendien een B-weg, dus niet erg breed.
Op de kaart hieronder kun je zoeken naar Stasjonsvegen. Het station zelf is met een rode markering aangegeven. Je kunt de kaart vergroten, inzoomen, door op de plus te clicken, en verkleinen, uitzoomen, door op de min te clicken.
Het riviertje dat ik overstak is de Usta (Spreek uit: Oesta). Het watervalletje dat je ziet stroomt uit in de Usta.
De weg volgend naar het station loopt in eerste instantie naar beneden, je gaat bergafwaarts: een rivier ligt altijd laag. Daarna ga je weer opwaarts, omhoog. Je passeert diverse mooie vergezichten, en je hoort regelmatig het stromen van water, kleine beekjes, op hun weg naar de Usta, beneden.
Het oude station
Dan arriveer je uiteindelijk bij het eindpunt. Verdergaan kan niet, ook al laten kaarten zien dat er een spoorwegovergang is, want die is er niet. Aan de overkant van het spoor, bij het station, is ook geen weg te zien. Je moet dus, voor de terugweg, dezelfde weg terug. De volgende foto’s kun je ook hier bekijken.
Over het station
Het station van Hol is gebouwd in 1911, twee jaar nadat de Bergen-spoorbaan, de Bergensbanen werd geopend. Het werd door de architect Harald Kaas getekend, op basis van technische tekeningen ontwikkeld door architect Paul Due. Hij heeft onder meer het station van Haugastøl getekend, en het is o.a. dit wat de basis vormt voor architect Kaas’ technische tekeningen van Hol station. Wanneer het station precies gesloten is staat nergens vermeld. Wanneer je deze namen checkt op wat zij aan kwaliteit herbergen, dan is het onbegrijpelijk dat dit station er totaal verlaten bij ligt, nutteloos, vergeten. Zo jammer!
Tot slot
Mocht je ooit daar gaan wandelen, wees voorzichtig in verband met de Bergensbanen trein die meerdere malen per dag met volle vaart daar het station passeert. Houd kinderen en eventuele huisdieren bij je, houd ze vast.
Hol Stasjon, 2018
Op zondag 24 juni 2018 was ik wederom bij Hol Stasjon, dit keer niet alleen, maar met een hele groep, allemaal leden van Hol Historielag, een vereniging in de gemeente Hol (Hoel) die zich bezig houdt met alles wat met de geschiedenis van deze gemeente te maken heeft. Ook Hol Stasjon behoort tot de geschiedenis van Hol.
We vertrokken met een speciaal ingehuurde bus: er bleef geen plaatsje onbezet. Er was dus volop belangstelling voor dit station. Eenmaal daar gearriveerd werd er door enkele gastsprekers uitleg gegeven over de geschiedenis van dit station, en ankedotes verteld. Er werd vaak flink gelachen. Wat er gezegd werd? Ik versta nog steeds geen Noors, en al zou dit zo zijn, er wordt hier overal een speciaal dialect gesproken, daterend uit de vroegste geschiedenis van Hallingdal, zoals de streek heet. Daar is geen touw aan vast te knopen, heb ik me alten vertellen. Ik heb wat foto’s gemaakt, en zelfs gefilmd: er passeerden juist in die tijd, twee treinen. De ene, vanuit Bergen, moest wachten op de trein vanuit Oslo. Toen die gepasseerd was kon deze ook verder, en wij eveneens. We wandelden terug naar het startpunt, in Hagafoss. Foto’s: zie album
Video:
